بررسی و تبیین جایگاه «دیگری» در مواجهه با بیماری کرونا

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

2 استادیار، گروه معارف اسلامی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

چکیده

با توجه به ماهیت انسان، ارتباط با «دیگری» برای وی اجتناب ناپذیر است و نمی‌توان از وجود «دیگری» و ارتباط با او چشم پوشی کرد. مسأله کرونا از دو جهت یعنی اثبات وجود «دیگری» و تأیید دیگرگروی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. از یک سو بیماری کرونا، وجود «دیگری» را اثبات می‌کند؛ چراکه «دیگری»، از آن جهت که می‌تواند سبب آسیب یا منفعت برای انسان باشد امری واقعی است و نمی‌توان وجود آن را انکار کرد. از سوی دیگر بدون وجود «دیگری»، اخلاق معنای واقعی خود را از دست می‌دهد؛ چرا که مفاهیم اخلاقی از جمله مفاهیمی هستند که در رابطه‌ی انسان با «دیگری» معنا و واقعیت پیدا می‌کنند. لازم به ذکر است که در بعد اخلاقی زمانی که از «دیگری» صحبت می‌شود ممکن است درک «دیگری» و توجه به او فراروی ما قرار گیرد و یا اینکه ممکن است نقطه مقابل آن یعنی خودخواهی، خودگروی و حتی گریز از «دیگری» مطرح شود. آنچه در مسأله کرونا آشکار می‌شود در اولویت اول اثبات وجود «دیگری» و در وهله‌ی بعد؛ درک «دیگری»، توجه به «دیگری» و در نهایت عشق به «دیگری» است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examining the Position of the "other" in the face of illness Corona

نویسندگان [English]

  • Maryam Yarali 1
  • Maryam Samadieh 2
1 Ph.D. student, Department of Islamic philosophy and theology, Faculty of Islamic philosophy and wisdom, Imam khomeini international university, Qazvin, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Faculty of Human science, University of Maragheh, Maragheh, Iran.
چکیده [English]

با توجه به ماهیت انسان، ارتباط با «دیگری» برای وی اجتناب ناپذیر است و نمی‌توان از وجود «دیگری» و ارتباط با او چشم پوشی کرد. مسأله کرونا از دو جهت یعنی اثبات وجود «دیگری» و تأیید دیگرگروی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. از یک سو بیماری کرونا، وجود «دیگری» را اثبات می‌کند؛ چراکه «دیگری»، از آن جهت که می‌تواند سبب آسیب یا منفعت برای انسان باشد امری واقعی است و نمی‌توان وجود آن را انکار کرد. از سوی دیگر بدون وجود «دیگری»، اخلاق معنای واقعی خود را از دست می‌دهد؛ چرا که مفاهیم اخلاقی از جمله مفاهیمی هستند که در رابطه‌ی انسان با «دیگری» معنا و واقعیت پیدا می‌کنند. لازم به ذکر است که در بعد اخلاقی زمانی که از «دیگری» صحبت می‌شود ممکن است درک «دیگری» و توجه به او فراروی ما قرار گیرد و یا اینکه ممکن است نقطه مقابل آن یعنی خودخواهی، خودگروی و حتی گریز از «دیگری» مطرح شود. آنچه در مسأله کرونا آشکار می‌شود در اولویت اول اثبات وجود «دیگری» و در وهله‌ی بعد؛ درک «دیگری»، توجه به «دیگری» و در نهایت عشق به «دیگری» است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • کرونا"
  • اخلاق"
  • دیگری"
  • دیگرگروی"
  • "
  • خودگروی"
1-     اسمخانی، محمدرضا (1397)، معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسون، تهران، ققنوس (نسخه الکترونیک فیدیبو).
2-     توکلی، احمد و کتایون وحدت و محسن کشاورز (1398)، کرونا ویروس جدید 2019 (covid-19): بیماری عفونی نوظهور در قرن 21، دو ماهنامه طب جنوب، پژوهشکده زیست-پزشکی خلیج فارس، سال22، شماره6، صص 432-450.
3-     خاتمی، محمود (1380)، لویناس و آن دیگری، نامه فرهنگ شماره 42، صص 102-107.
4-     خبازی کناری، مهدی و سبطی، صبا (1395)، مسئولیت در برابر مرگ دیگری: بنیاد سوژه در فلسفه­ی لویناس، غرب شناسی بنیادی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال هفتم، شماره دوم، صص1-21.
5-     دیویس، کالین (1386)، درآمدی بر اندیشه لویناس، ترجمه مسعود علیا، تهران، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
6-      رامین نیا، مریم و قبادی، حسینعلی (1392)، مفهوم دیگری و دیگربودگی در انسان­شناسی باختین وانسان­شناسی عرفانی، فصلنامه پژوهش های ادبی، سال 10، شماره 40، صص 63- 88.
7-     زینلی، راضیه و علیزمانی، امیرعباس (1398)، جایگاه دیگری و اخلاق از منظر کیرکگور، جستارهای فلسفه دین، سال هشتم، شماره اول، صص 37-62.
8-     شاکری زواردهی، روح الله و کیانی، زینب (1391)، بررسی نسبت خودگرایی اخلاقی و خود گرایی وران­شناختی، فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهشنامه اخلاق، سال5، شماره 16، صص64-85.
9-     صادقی، هادی و پاشایی، وحید (1397)،  خودگروی اخلاقی، نگاه قرآنی، فصلنامه آموزه­های قرآنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شماره 28، صص 57- 82.
10- صافیان، محمدجواد و کاویانی تبریز، سعیده (1393)، لویناس، فیلسوف دیگری، پژوهش های علوم انسانی نقش جهانسال هشتم، دوره جدید، سال اول، شماره اول، صص 17-26.
11- صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم(1981)،  الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج7، بیروت، دار إحیاء التراث.
12- عسگری، احمد و عبدالعلی نژاد و محمدمهدی (1397)، نقش دیگری نزد یوهانس اکهارتوس، پژوهشنامه فلسفه دین(نامه حکمت)، پاییز و زمستان، شماره32.
13- علیا، مسعود (1388)، کشف دیگری همراه با لویناس، نشر نی.
14- گراهام، جورج (1381)،  مساله اذهان دیگر، ترجمه قدرت احمدی، فصلنامه علمی-پژوهشی ذهن، دوره3، شماره11-12، صص 173-204.
15- هایدگر، مارتین(1389)، هستی و زمان، ترجمه سیاوش جمادی، تهران، ققنوس.