اعتباریابی، سنجش و ارزیابی مراسم آیینی(آیین خطبه خوانی شب شهادت امام رضا(ع))

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دکتری جامعه شناسی از دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تحقیق حاضر به سنجش و ارزیابی آیین خطبه خوانی شب شهادت امام رضا(ع) در حرم مطهر رضوی می پردازد. جامعه آماری تحقیق در سه بخش خادمان شرکت کننده در مراسم خطبه خوانی، مردم حاضر در حرم مطهر رضوی و مخاطبان تلویزیونی برنامه خطبه خوانی شب شهادت امام رضا(ع) می باشند. نمونه گیری به شکل تصادفی و حجم کلی نمونه 577 نفر می باشد. متغیرهای اصلی ارزیابی آیینی شامل شاخص شناخت آیین و شاخص ارزیابی آیین خطبه خوانی می باشد. تحلیل رگرسیون در هر بخش بهترین مدل از تاثیر همزمان ابعاد را برای تبیین کنندگی شاخص بدست آوردند. پدیده ها و مدلهای تحقیق شامل پدیده یکنواختی به دلیل مشارکت زیاد در مراسم، محتواشناسی و معناشناسی به دلیل اهمیت درک هویت خود به عنوان یک مشاهده کننده یا مشارکت کننده آیین، تعمیم دهی آیینی توسط مشاهده کنندگان برای ارتباط معنوی و محتوایی بیشتر با مراسم، جذابیت رفتاری آیینی مثل شمع گردانی برای مشاهده کنندگان و مخاطبان رسانه ای، مدل جذابیت رفتاری، محتواشناسی و معنویت گرایی آیینی برای مشاهده کنندگان(مردم) آیین و مدل تفسیری شناختی ناشی از شناخت مناسب آیین در دو گروه مشاهده کننده و مخاطبان رسانه می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Validation, assessment and evaluation of ritual ceremonies (sermon reading on the night of Imam Reza's martyrdom)

نویسنده [English]

  • seyed alireza anvari
PhD in Sociology from Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

The present study examines assessment and evaluation of the ritual of reading the sermon on the night of the martyrdom of Imam Reza (as) in the holy shrine of Razavi. statistical Society is in three parts servants participating in the sermon reading ceremony, people present in the holy shrine of Razavi and the TV audience of the sermon reading program on the night of the martyrdom of Imam Reza (AS). sampling is random and the total sample size is 577. the main variables of ritual evaluation are religion recognition index and sermon evaluation index. phenomena and models that obtained from this research are the phenomenon of monotony due to high participation in the ceremony, content and semantics due to the importance of understanding one's identity as an observer or participant of the ritual, ritual generalization by observers for more spiritual and content connection with the ceremony, ritual behavioral appeal such as candle lighting for Media viewers and audiences, The model of behavioral attractiveness, content and ritual spiritualism for the observers (people) of the religion and the cognitive interpretive model resulting from the proper knowledge of the religion in the two groups of observers and media audiences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sermon reading ritual
  • observer
  • participant
  • media audience

8- منابع

1-     پین، مایکل(1386)، فرهنگ اندیشه انتقادی، از روشنگری تا پسامدرنیته، تهران، پیام یزدانجو.
2-     خوش دست علیرضا، منصفی پراپری دانیال(1395)، بررسی نقش مراسم آیینی در هویت بخشی به فضای شهری (نمونه موردی عزاداری)، همای ملی فرهنگ گردشگری و هویت شهری.
3-     دوانی فزونه، فشارکی، محمد؛ خراسانی، محبوبه(1395)، تحلیل بازتاب مراسم آیینی نوروز عام و خاص در هفت گنبد نظامی، فنون ادبی، دوره  8 ، شماره  4 (پیاپی 17): 68-51.
4-     دورکیم، امیل(1383)، صور بنیانی حیات دینی، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز
5-     شامحمدی رستم، پاسالاری بهجانی فاطمه(1394)، مناسک دینی از دیدگاه کلیفورد گیرتز (با تاکید بر کارکرد آن ها)، پژوهشنامه ادیان، دوره  9، شماره  18: 71-49.
6-      عابدی، حمید(1385)، رسوم آیینی و ارزش های اخلاقی، مجله حدیث زندگی، شماره 29: 26.
7-     علی الحسابی، مهران و پای کن، عصمت( 1392)، تدوین چارچوب های مفهومی تعامل شهر و آیین های جمعی و بررسی مصداق آن در آیین های عاشورایی، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، (12).
8-     فکوهی، ناصر( 1389)، جشن، نظم و بی نظمی. روزنامه همشهری،28 اسفند 1389 . قابل دسترس در: / http://www.hamshahrionline.irprint-
9-     کاملی هدا، غفوری عطیه، قربانی کلخواجه میترا(1394)، مراسم آیینی و گفتمان آن با فضای شهری در هند، فصلنامه نظر، دوره 3، شماره 10: 44-35
10- کرمی پور الله کرم، صالحی اردکانی مصطفی (1394)، تحلیل و بررسی ماهیت و کارکرد آیین از دیدگاه ویکتور ترنر، فصلنامه پژوهشهای ادیانی، مقاله 4، دوره 3، شماره 5: 98-79
11- کیوی، ریمون؛ لوک وان کامپنهود(1384)، روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر، تهران، توتیا.
12- محمدپور احمد، شاهی‌‏زاده رامین (1390)، مطالعه مردم‏شناختی مراسم عاشورا در شهر اردبیل، مجله مطالعات اجتماعی، دوره 5، شماره 3: 146-126
13- مظاهری، محسن حسام(1390)، رسانه شیعه: جامعه‌شناسی آیین‌های سوگواری و هیأت‌های مذهبی در ایران: با تأکید بر دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل
14- منتظرالقائم اصغر، کشاورز زهرا سادات(1396)، بررسی تغییرات اجتماعی مراسم و مناسک عزاداری عاشورا در ایران، فصلنامه شیعه شناسی، دوره 15، شماره 58: 72-37
15- مینیاتور سجادی، آرمان(1390)، مراسم‌های جمعی و آیینی و نقش آن‌ها در شک لگیری محله. نشریه الکترونیکی منظر. http://www.manzaronline.com
16-  یوسفی یوسف، آزاد میترا، سلطانی محمدی مهدی(1396)، مطالعه چگونگی ارتباط مراسم آیینی عزاداری ایام محرم و شهر نایین، مطالعات شهر ایرانی اسلامی، دوره  8 ، شماره  29: 50-37
17-  Bell, Catherine (1997). Ritual: Perspectives and Dimensions. New York: Oxford University Press. pp. 138-169.
18-  Bin Cao, Chen Beichen(2018), Ritual changes and social transition in the Western Zhou period (c.a. 1050-771 BCE), Archaeological Research in Asia, Available online In Press, Corrected
19-  Brown, Donald (1991). Human Universals. United States: McGraw Hill. p.139
20-  Coyne Christopher J.,  Rachel L.Mathers(2011), Rituals: An economic interpretation, Journal of Economic Behavior & Organization, Volume 78, Issues1-2, Pages 84-74
21-  den Ende Leonorevan, Alfonsvan Marrewijk(2018), The point of no return: Ritual performance and strategy making in project organizations, Long Range Planning ,Volume51, Issue3, Pages
462-451.
22-  Kyriakidis, E., ed. (2007). The archaeology of ritual. Cotsen Institute of Archaeology UCLA publications.
23-  Mitkidis Panagiotis,  Shahar Ayal,  Shaul Shalvi,   Katrin Heimann,   Gabriel Levy, Miriam Kyselo, Sebastian Wallo, Dan Ariely, Andreas Roepstorff(2017), The  effects of extreme rituals on moral behavior: The performers-observers gap hypothesis, Journal of Economic Psychology, Volume 59, Pages 1-7