واکاوی و تحلیل مدل تدریس مطلوب درس تفسیر با تأکید بر روش های تدریس نوین

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی -888 56441 تهران، ایران

چکیده

تفسیر به معنی کشف متن آیات الهی از جمله دروس معارف اسلامی است که در دانشگاه ها تدریس می گردد، این درس انسان را به صورت مستقیم با کلام خداوند مرتبط می‌گرداند و در زندگی انسان بسیار تأثیر گذار است. هدف اصلی پژوهش حاضر رسیدن به تدریس مطلوب درس تفسیر است. این پژوهش نقدی گذرا بر کتب تفسیری نوشته شده و ارائه شیوه‌های نوین و جذاب و اثر گذار است. این پژوهش به روش داده بنیاد و از طریق کدگذاری است. قلمرو مطالعه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان سمنان است. نمونه آماری شامل دو گروه کلاسی درس تفسیر است. نمونه گیری به صورت هدفمند و حجم نمونه 50 نفر تعیین شد و مصاحبه صورت گرفت. تحلیل داده ها از طریق کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شد و الگوی پارادایم طراحی گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است از مهم ترین عوامل موثر بر کلاس تفسیر، بلاغت و شیوایی آیات قرآن، اعتقاد به توحید و اصول دین، علاقه‌مندی به درس تفسیر، تلفیق این درس با زندگی روزمره؛ از نقش عوامل زمینه ای بیان روان و گیرای استاد، شرایط مطلوب علمی استاد، انتخاب محتوای خوب برای تدریس، عوامل فرهنگی، عوامل اجتماعی، عوامل تکنولوژیک، عوامل جذاب سازی نام برد. از جمله موانع در تدریس، نبودن یک منبع درست، زمان نامناسب، گرمی هوا و نبودن تهویه مناسب، پیوسته نبودن برخی مطالب، نمره گرایی است و در نهایت پیامدهای کلاس تفسیر عبارت است از: همراه شدن همیشگی با آیات قرآن، آگاهی و درونی سازی رویکرد قرآنی در یک معلم، علاقه مند شدن به مباحث تفسیری، تشویق به روخوانی و حفظ و تدبر در آیات قرآن، تعمق نگرش نسبت به آیات قرآن کریم و تطبیق آن با شرایط زندگی، آشنایی با سوره های قرآن و علاقه مندی به تفحص و سیر کردن در آیات قرآن.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Investigation and Analysis of Effective Teaching Methods for Quranic Exegesis with an Emphasis on Modern Teaching Approaches

نویسنده [English]

  • مریم نساج
Department of Islamic Education, Farhangian University, P.O. Box 14665-889, Tehran, Iran
چکیده [English]

Tafsir means the discovery of the text of divine verses, which is one of the courses of Islamic education that are taught in universities. This course directly connects man with the word of God and is very influential in human life. The main goal of the current research is to achieve the desired teaching of the interpretation course. This research is based on foundational data and through coding. The field of study is the students of Farhangian University of Semnan province. The sample includes two classroom groups of interpretation lessons. Sampling was done in a targeted manner and the sample size was 50 people and interviews were conducted. Data analysis was done through open coding, axial coding and selective coding and a paradigm model was designed. The results of the research show that the most important factors affecting the interpretation class are the eloquence and eloquence of the verses of the Qur'an, belief in monotheism and the principles of religion, interest in the interpretation lesson, the integration of this lesson with everyday life; He mentioned the role of the contextual factors of the professor's fluent and engaging expression, the favorable scientific conditions of the professor, the selection of good content for teaching, cultural factors, social factors, technological factors, and attractiveness factors. In the meantime, there are strategies such as carrying the Quran with you, implementing teaching skills for the class, encouraging and persuading with different methods, reciting the verse by students, using appropriate facilities, involving students and using discussion methods, creating motivation by asking questions and Doubts are effective documentation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tafsir lesson
  • optimal teaching
  • teaching method
  • familiarity with Quran
  • new teaching