تبیین چیستی تعقل بر اساس آیات قرآن

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان ، ایران.

2 دانشجوی دکترای فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی مفهوم تعقل بر اساس آیات قرآن با روش تحلیلی- اسنادی انجام شده است. بر اساس آیات قرآن، تعقل از مهم ترین فرایندهای عقلی است که در این پژوهش سه معنا از آن استنباط شده است. در معنای نخست، تعقل همچون نوری است که از درون ساطع می شود. از این لحاظ، تعقل به معنای ارتباط انسان با بعد الهی و معنوی نفس خویش است که ضمن روشنایی بخشیدن به بعد الهی نفس، همچون هاله ای نورانی، کلیت و واقعیت نفس را در بر می گیرد و خواسته های نا مطلوب نفس را کنترل می کند. بعد از آن، تعقل همچون شعاع نوری است که از درون به سوی اشیاء و حوادث می تابد و واقعیت و کلیت آنها را روشن می کند. از این لحاظ در پرتو تعقل است که آیه بودن اشیاء و حوادث و همچین دلالت های ضمنی آنها تبیین می گردد. این مرحله از تعقل، به معنای استدلال است در مرتبه سوم، تعقل همچون آینه ای است که حق را منعکس می کند. این نوع تعقل، بیانگر ارتباط وجودی انسان با اشیاء و پدیده ها است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explain what reason is based on the verses of the Qur'an

نویسندگان [English]

  • Masoud Akhlaghy 1
  • Seyyed Mojtaba Hosainnejadkarimi 2
1 Assistant Professor, Department of Educational Science, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran.
2 Ph.D. student, Department of Philosophy of Education, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the concept of reason based on Quranic verses by analytical-documentary method. According to the verses of the Qur'an, reason is one of the most important intellectual processes from which three meanings have been deduced. In the first sense, reason is like light emitted from within. In this sense, reason means man's relationship with the divine and spiritual dimension of his soul, which while illuminating the divine dimension of the soul, as a halo of light, encompasses the totality and reality of the soul and controls the undesirable desires of the soul. . After that, reason is like a ray of light that shines on objects and events from within and illuminates their reality and totality. In this sense, it is in the light of reason that the verse of objects and events as well as their implicit meanings are explained. This stage of reasoning means reasoning. Thirdly, reasoning is like a mirror that reflects the truth. This kind of reasoning indicates the relation of human existence with objects and phenomena.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran
  • intellect
  • light
  • truth