شناسایی و سنجش اهمیت دلایل حرمت ربا درنظام اقتصادی اسلام از منظر اندیشمندان اقتصادی معاصر

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه اقتصاد اسلامی، دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت (ع)،‌ تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه اقتصاد اسلامی، دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت (ع)، تهران،‌ ایران.

3 کارشناسی ارشد، علوم اقتصادی گرایش اقتصاد اسلامی، دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت (ع)، تهران،‌ ایران.

چکیده

حرمت ربا در قرآن و روایات به‌صراحت نکوهیده شده و ازجمله ضروریات دین مبین اسلام به شمار می‌رود. در تحقیق حاضر ابتدا، بارزترین و مؤثرترین مشخصه‌های حکمت و فلسفه حرمت ربا با ارائه دلایل عقلی و نقلی، با استفاده از روش دلفی در طی سه مرحله مورد شناسایی قرارگرفته است که این مشخصه‌ها عبارت است از: «عدم افزایش و برکت اموال در زندگی اقتصادی»، «بازدارنده از تلاش‌های اقتصادی سازنده»، «تضعیف عواطف انسانی»، «استثمار توده‌ها»، «ظلم»، «افزایش فقر»، «ایجاد شکاف طبقاتی»، «کاهش پرداخت صدقه و زکات»، «عدم پیشرفت و توسعه»، «منافی عفت» و «عدم انجام کارهای خیر». سپس هریک از این مشخصه‌ها در جامعه آماری خبرگان اقتصادی دانشگاه‌ها و مراکز علمی معتبر شهرهای تهران و قم تأمین داده‌شده و موردبررسی قرارگرفته است. در این مرحله ابتدا با استفاده از آزمون T-TEST تأثیرگذاری و یا عدم تأثیرگذاری هر یک از مشخصه‌های حکمت و فلسفه حرمت ربا موردبررسی قرارگرفته است. همه‌ی مشخصه های ذکر شده به‌جز «منافی عفت» مورد تأیید اندیشمندان اقتصادی معاصر قرارگرفته است. سپس با استفاده از آزمون فریدمن میزان اهمیت و تأثیرگذاری هر یک از مشخصه‌ها، موردبررسی قرارگرفته است. «بازدارندگی از تلاش‌های اقتصادی سازنده» از منظر اندیشمندان اقتصادی معاصر به‌عنوان مهم‌ترین حکمت و فلسفه حرمت ربا شناسایی‌شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying and measuring the importance of the reasons for the sanctity of usury in the Islamic economic system from the point of view of contemporary economic experts

نویسندگان [English]

  • Mohsen Zangene 1
  • Mohammad Ghaffarifard 2
  • Salman Dolatyar 3
1 Assistant Professor, Department of Islamic Economics, Ahlul Bayt International University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Islamic Economics, Ahlul Bayt International University, Tehran, Iran.
3 M.S of Economic Sciences, Islamic Economics, Ahlul Bayt International University (AS), Tehran, Iran.
چکیده [English]

The sanctity of usury is not explicitly condemned in the Qur'an and hadiths . In the present study, first, the most obvious and effective characteristics of the wisdom and philosophy of usury are identified by presenting rational and narrative reasons, using the Delphi method in three stages, which are: "No increase and blessing of property in economic life , "Hindering constructive economic efforts", "weakening human emotions", "exploiting the masses", "oppression", "increasing poverty", "creating a class divide", "reducing the payment of alms and zakat", "lack of progress and development" , "Contrary to chastity" and "not doing good deeds". Then, each of these characteristics has been provided and studied in the statistical community of economic experts of universities and prestigious scientific centers in Tehran and Qom. At this stage, using the T-TEST test, the effectiveness or ineffectiveness of each of the characteristics of wisdom and philosophy of usury has been examined. All of the above characteristics have been confirmed by contemporary economic thinkers except "immorality". Then, using Friedman test, the importance and effectiveness of each of the characteristics have been investigated. "Deterrence from constructive economic endeavors" has been recognized by contemporary economic thinkers as the most important wisdom and philosophy of usury.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Riba
  • the sanctity of riba
  • contemporary experts
  • T test

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار