وظیفه حاکمیت در تحقق خانواده سعادت ‌محور در پرتو انگاره‌های فلسفه‌ دینی فارابی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه قرآن و حدیث. دانشگاه حضرت معصومه(سلام الله علیها) قم

2 حوزه علمیه

چکیده

فطرت انسانی، با توجه به فلسفه خلقت و نیاز به سعادت، مستلزم کسب شادی و رفاه حقیقی است. در نظر فارابی، این سعادت از طریق تشکیل حکومت به دست می‌آید که خود نتیجه اجتماع افراد تحت سرپرستی یک خانواده در چارچوب حکومت است. با این حال، تنها تشکیل حکومت و خانواده تحت آن به تحقق کامل سعادت منتهی نمی‌شود. فارابی معتقد است که برای تحقق سعادت، حاکمیت باید به مداخله در امور خانواده بپردازد؛ چرا که رهبر مدینه فاضله، به عنوان اولین آموزگار اجتماع، با استفاده از قدرت عقل فعال خود، سه شاخص کلیدی برای دستیابی به سعادت را به جامعه معرفی کرده و شیوه دستیابی به آن‌ها را آموزش می‌دهد. پژوهش حاضر، با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای، به بررسی نحوه وظایف حاکمیت در تحقق خانواده‌ای که محور سعادت باشد، پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که اندیشه دینی فارابی بر اساس غایت‌شناسی استوار است و او معتقد است که غایت فلسفه دینی، یعنی سعادت حقیقی، باید در تمامی اعضای اجتماع که از پیوندهای خانوادگی تشکیل شده، تحقق یابد. از این رو، نقش حاکمیت باید از نهاد خانواده آغاز شده و به عرصه اجتماع گسترش یابد، که این امر مستلزم آن است که حاکمیت با ایجاد زمینه‌های مناسب برای پیشرفت در جهت دستیابی به غایت نهایی، به وظایف خود در نحوه حیات خانواده بپردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The duties of governance in the realization of a family of happiness in the light of Farabi's religious philosophy

نویسندگان [English]

  • Sayyed Ziaoddin Olyanasab 1
  • Sajjad Khalili 2
1 Associate Professor at University of Hazrat-e-Masoumeh, Qom, Iran
2 Seminary of qom
چکیده [English]

The human nature, according to the philosophy of creation and the need for happiness, requires the pursuit of true joy and well-being. In Farabi’s view, this happiness is achieved through the establishment of governance, which itself is a result of individuals coming together under the supervision of a family within the framework of a government. However, the mere formation of governance and family does not lead to the full realization of happiness. Farabi believes that for happiness to be achieved, the government must intervene in family affairs. This is because the ruler of the virtuous city (Medina al-Fadila), as the primary teacher of society, uses his active intellect to introduce three key indicators for attaining happiness and teaches society the methods to achieve them.

This study, using a descriptive-analytical approach based on library data, examines the role of governance in creating a family-centered on happiness. The results of this research indicate that Farabi’s religious thought is rooted in teleology. He believes that the ultimate goal of religious philosophy—true happiness—should be realized in all members of society, which is formed through family ties. Therefore, the role of governance should begin within the family unit and expand to the broader society. This requires that governance, by creating favorable conditions for progress toward the ultimate goal, fulfills its duties in shaping family life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • family
  • happiness-centered
  • government
  • Al-Farabi
  • virtuous city